środa, 23 września 2015

Poradnik ogrodniczy: wrzesień w ogrodzie

Wrześniowe prace w ogrodzie bywają ciężkie i męczące (w końcu trzeba zebrać wszystkie plony i zacząć przygotowania do zimy) ale to właśnie w tym miesiącu ogród odwdzięcza się z nawiązką za poświęcony mu czas: warzywnik pęka w szwach od gotowych do zbioru warzyw a gałęzie drzew w sadzie uginają się pod ciężarem jabłek, gruszek i śliwek. Tyle dobroci, tylko gdzie znaleźć czas by móc się tym jeszcze spokojnie nacieszyć? Gdyby tak kalendarz mógł być bardziej łaskawy i chociaż trochę się rozciągnąć...



Poradnik ogrodniczy: wrzesień w ogrodzie


Jakie kwiaty sadzimy we wrześniu?


  • przede wszystkim - wrzosy. To właśnie teraz wyglądają najpiękniej! Wszystkiego o tym jak kupować i sadzić wrzosy dowiesz się z mojego przewodnika pielęgnacji wrzosów.
  • rozpoczynamy sadzenie do gruntu kwiatów cebulowych kwitnących wiosną: ozdobnych czosnków, krokusów, narcyzów, przebiśniegów, szachownic, szafirków i tulipanów. 
Zamiast kupować po jednej cebulce z dziesięciu różnych odmian, podejmij męską decyzję i zdecyduj się na jedną wybraną odmianę. Kwiaty cebulowe najlepszy efekt dają posadzone tylko w większej grupie!


  • cebulki kwiatów można także wysadzać w doniczkach, które następnie trzeba zakopać na zimę w ziemi i okryć gałązką z drzewka iglastego - np. ze zużytej po świętach choinki. Wiosną doniczki trzeba wykopać i ustawić w miejscu, które mają ozdobić. Cebulki najlepiej posadź do zwykłych, czarnych (produkcyjnych) doniczek które później umieścisz w ozdobnych osłonkach. W ten sposób unikniesz zabrudzenia osłonek ziemią!
  • posadź w doniczkach cebulki hiacyntów, które w listopadzie wniesiesz do domu, a zakwitną dokładnie na święta Bożego Narodzenia!
  • chociaż sadzenie kwiatów cebulowych na trawnikach odchodzi do lamusa, ciągle możesz to zrobić jeśli tak właśnie ci się podoba. Wtedy na pewno przyda ci się ręczna sadzarka do cebul, którą wykroisz kółeczka w trawniku a w powstałych w ten sposób dołkach umieścisz cebulki. Pamiętaj, że koszenie wiosną trawnika na którym rosną kwiaty cebulowe może być kłopotliwe! Najmniej problemów stworzą krokusy - znikną z trawnika jeszcze przed jego pierwszym koszeniem. Późne odmiany tulipanów zupełnie się do tego nie nadają.
  • we wrześniu wciąż jeszcze można uzupełnić rabaty, przydomowe ogródki  i balkonowe skrzynki kwiatami jednorocznymi. Ostatnie aksamitki i pierzaste oraz kłosowe celozje wciąż są dostępne w centrach ogrodniczych. Zbliża się koniec sezonu, więc powinny być również nieco tańsze. Grosz zaoszczędzony - majątek zrobiony ;)
  • teraz większe znaczenie niż w pełni lata mają rośliny o ozdobnych liściach, np. żurawki. Płomiennie wybarwione liście niektórych odmian z powodzeniem zastąpią kwiaty!
  • wczesnowiosenne kwiaty dwuletnie jak stokrotki, bratki i niezapominajki rozmnożone z własnej rozsady lub zakupione w centrum ogrodniczym wysadź na rabaty - niektóre bratki mogą nawet zacząć kwitnąć jeszcze tej jesieni.


Rośliny, które rozmnażamy we wrześniu


  • możesz już rozpocząć dzielenie bylin, które kwitły wczesnym latem, takich jak ostróżki, języczki czy serduszka. Podzielone i posadzone teraz przyjmą się, ukorzenią przed nadejściem zimy i pięknie rozpoczną wzrost wiosną.
  • na początku miesiąca sprawdź swoje kwiaty balkonowe: teraz słońce nie jest już tak wysoko na niebie jak w pełni lata. Niektóre kochające słońce rośliny mogą dostawać za dużo cienia, więc ich pędy staną się wątłe i słabe. Wtedy nie będą się nadawały do odcięcia i ukorzenienia w postaci sadzonek. Kwiaty o które musisz w ten sposób zadbać to fuksje, pelargonie, koleusy i begonie bulwiaste.



Zapewnij swoim kwiatom balkonowym jak najwięcej słońca, by sadzonki które z nich pobierzesz były silne i zdrowe


Ziołowy ogródek we wrześniu


  • możesz teraz rozmnożyć swoje mrozoodporne zioła przez odcięcie sadzonek: miętę, oregano i melisę. Przez podział rozrośniętych kęp podzielisz szczypiorek i lubczyk.
  • wysiej pietruszkę liściową w tunelu, szklarni lub inspekcie, a nawet bezpośrednio w gruncie by mieć świeże listki aż do wiosny. Pietruszka naciowa jest mrozoodporna!
  • zetnij przekwitnięte kwiatostany lawendy i każdej krzewince uformuj równą czuprynę, skracając jej pędy.
  • czy we wrześniu zbieramy jeszcze jakieś zioła? Oczywiście! Na opustoszałych grządkach warzywnych możesz jeszcze wysiać koperek, by późną jesienią zebrać jego młode wierzchołki i wykorzystać w kuchni - na przykład do jesiennej zupy... koperkowej.



Co kwitnie w ogrodzie we wrześniu




  • oprócz wrzosów, we wrześniu wciąż jeszcze kwitną rudbekie, jeżówki i rozchodniki. Ich zasychające kwiatostany jeszcze długo po przekwitnięciu będą wyglądać atrakcyjnie, dlatego nie warto ich jeszcze wycinać. Nawet zimą pokryte szronem będą wyglądać zachwycająco!
  • wysadzone w czerwcu bulwy mieczyków wydają swoje ostatnie kwiaty. Nie pozwól by po ich przekwitnięciu zawiązały się na nich nasiona: wszystkie kwiatostany mieczyków zetnij natychmiast po przekwitnięciu. Pozostaw same liście, które będą jeszcze odżywiać bulwy. Wykopiesz je w październiku. Podobnie postępuj z kannami (paciorecznikami).
  • usuwaj regularnie przekwitnięte kwiatostany roślin jednorocznych: aksamitek, astrów, cynii, ozdobnych słoneczników i późno wysianych pachnących groszków by maksymalnie przedłużyć ich kwitnienie.
  • pod liśćmi nasturcji oprócz kwiatów poszukaj także zielonych nasion i zrób z nich kapary
  • różom powtarzającym kwitnienie odcinaj zawiązujące się owoce - dzięki temu krzewy będą mocniejsze. Jeśli natomiast lubisz różane krzewy przyozdobione czerwonymi i pomarańczowymi owocami - pozostaw je w spokoju.
  • podobne do miniaturowych iglaków jednoroczne mietelniki zaczynają się wybarwiać na purpurowo tworząc niesamowite widowisko. Chociaż mietelniki do złudzenia przypominają niewielkie iglaki, są roślinami jednorocznymi. Za rok pamiętaj, by wczesną wiosną wysiać ich nasiona bo ciężko dostać ich sadzonki. Za to nasiona kupisz bez problemu.

Pielęgnacja trawnika we wrześniu


  • po suchym lecie część drzew i krzewów liściastych zrzuca już swoje liście. Grab je na bieżąco by nie blokowały dostępu słońca do źdźbeł trawy. Pod nimi może szybko zacząć rozwijać się pleśń powodująca gnicie trawy, a w efekcie otrzymasz łyse placki na trawniku. Pora przeprosić się z grabiami i zabrać się za niewdzięczne grabienie.
  • opadające liście i roślinne resztki z łatwością zbierzesz również kosiarką z koszem na ściętą trawę. Zebrany w ten sposób rozdrobniony materiał wyrzuć na pryzmę kompostową - rozłoży się znacznie szybciej niż całe zgrabione ręcznie liście!
  • zbierz opadające na trawnik i grządki gnijące owoce drzew owocowych. Wykop solidny dołek w ustronnym miejscu ogrodu i zakop je głęboko.
  • jeśli czas na to pozwala (w co raczej wątpię, w końcu jesienią jest tyyyle pracy w ogródku!) możesz wykonać wertykulację trawnika.
  • nawieź po raz ostatni swoją murawę. Tym razem zastosuj specjalny jesienny nawóz do trawnika lub każdy inny o małej zawartości azotu. W ten sposób wzmocnisz trawę przed nadejściem zimy i ograniczysz przyrost zielonej masy.
  • wrzesień to dobry czas na założenie nowego trawnika z wysiewu nasion. Nowa trawa zdąży wykiełkować, podrosnąć i wzmocnić się przed nadejściem zimy. Tylko nie zapomnij o regularnym podlewaniu, bo świeża trawka lubi wodę jak koń owies!
  • to jeszcze nie pora na pożegnanie się z kosiarką: trawnik nadal wymaga regularnego koszenia. Ostrze kosiarki możesz jednak podnieść nieco wyżej. Pracy od tego nie ubędzie, ale trawa będzie dozgonnie wdzięczna. Czyli - do następnego koszenia.


Podlewanie i nawożenie roślin we wrześniu


  • pod koniec miesiąca (jeśli dni są jeszcze słoneczne i ciepłe) po raz ostatni podlej miękką wodą kaktusy i agawy spędzające lato pod chmurką. Nie dodawaj im już więcej nawozu. Ogranicz również podlewanie aloesów.
  • nie zapominaj o regularnym podlewaniu wszystkich zimozielonych roślin, zwłaszcza tych rosnących w donicach: bluszczach, różanecznikach i iglakach
  • lekko ogranicz podlewanie i zaprzestań nawożenia palm, datur, oleandrów, cytrusów, bananowców, kuflików, bugenwilli i kamelii. Wkrótce trzeba będzie przenieść je do domu.


Warzywnik: owoce i warzywa zbierane we wrześniu


  • możesz rozpocząć zbiór dyni, które przeznaczysz do przechowywania. Do tego celu wybierz jednak najzdrowsze, nieuszkodzone owoce. Odetnij je razem z zasychającą szypułką i pozwól jeszcze przez kilka dni dojrzeć pozostawiając je na słońcu. Oprócz dyni jadalnych możesz też zacząć zbierać dynie ozdobne, jeśli zaś nie masz ich w swoim warzywniku a chciałbyś przygotować z nich pierwsze jesienne dekoracje ich cena nie jest wygórowana: za 2-3zł kupisz je teraz w prawie każdym markecie.
  • wykop warzywa korzeniowe: marchew, pietruszkę i czerwone buraki. Urosły już tyle, ile mogły więc nie ma sensu by dłużej tkwiły w ziemi. Pozostawione zbyt długo w mokrym podłożu będą narażone na atak szkodników i chorób grzybowych.
  • nadeszła także pora wykopywania ziemniaków. Po wykopkach zaschnięte łęty (pędy) ziemniaków możesz spalić i przy okazji przygotować pieczone ziemniaki.
  • dojrzewające słoneczniki stanowią łatwy kąsek dla ptaków. Jeśli nie chcesz dzielić się z nimi swoimi plonami zabezpiecz słonecznikowe talerze przed ich nalotem. Na każdy kwiatostan możesz nałożyć starą pończochę lub rajstopę. Być może jest to mało estetyczny, ale na pewno skuteczny sposób.
  • możesz teraz podzielić i rozmnożyć rozrośnięty rabarbar.
  • kabaczki, cukinie i patisony wciąż jeszcze mogą zawiązywać młode owoce - pod warunkiem że będziesz wycinał wyrośnięte owoce na bieżąco.
  • zbierz do wysuszenia strąki fasoli na suche nasiona a także pozostałe strączki fasolki szparagowej i bobu z których wyłuskasz nasiona, przechowasz w papierowych torebkach i wykorzystasz w przyszłym sezonie podczas wiosennych wysiewów.
  • pod koniec miesiąca wysadź w warzywniku ząbki czosnku (wybierz mrozoodporne odmiany). Plony zbierzesz wczesnym latem następnego roku.
  • jeśli na kapustach brukselskich zawiązały się już rzędy małych brukselek to znak, że z każdej roślinie należy odciąć wierzchołek wzrostu - sam czubek. Dzięki temu brukselki będą dorodniejsze.
  • chociaż wykorzystuje się je głównie jako element dekoracyjny, niewątpliwie stanowią część plonów: pierwsze nasiona łez Hioba (łzawicy ogrodowej) są już gotowe do zbioru.



Oczko wodne we wrześniu


  • na bieżąco usuwaj opadające do zbiornika liście, by nie zaczęły w nim gnić. Ani żyjące w wodzie rybki ani my nie bylibyśmy z tego zadowoleni.
  • jeśli część liści nadwodnych roślin zasycha lub zanurza swoje końcówki w wodzie, należy je obciąć.
  • nad taflą oczka lub stawu możesz rozciągnąć siatkę o większych oczkach, która zapobiegnie zaśmiecaniu zbiornika liśćmi.
  • siatką wyławiaj nitkowate glony (fuj!)
  • podobnie jak byliny na grządkach możesz teraz rozmnażać przez podział rozrośnięte kępy wodnych bylin.




Prace pielęgnacyjne w ogrodzie we wrześniu


  • Przytnij żywopłoty z cisów, iglaków i krzewów liściastych ostatni raz w tym sezonie. Oszczędź tylko bukszpany, które przystrzyżesz wiosną.
  • Najdłuższe pędy przekwitniętych milinów, glicynii i wiciokrzewów również możesz wysłać do fryzjera. A nie, zaraz, w tym wypadku to ty jesteś fryzjerem, więc sekator w dłoń i do dzieła!
  • W wolnej chwili odwiedź szkółkę i sprawdź ofertę drzewek owocowych, które chciałbyś posadzić na swojej działce. Jeśli coś wpadnie ci w oko - kupuj śmiało, bo teraz wybór odmian jest największy.


2 komentarze:

  1. Wpis teraz na czasie. Warto się przygotować do ogrodniczego września :)

    OdpowiedzUsuń
  2. Jestem pod wrażeniem. Bardzo dobry artykuł.

    OdpowiedzUsuń

Related Posts Plugin for WordPress, Blogger...