Burak liściowy zdobywa działkę!

Buraki liściowe gdziekolwiek się nie pojawią wprowadzają natychmiast prawdziwy galimatias językowo - warzywny: to dla nich trzeba się szybko nauczyć rozróżniać boćwinę od botwiny i to przy nich innym warzywom jest głupio, że nie są aż tak kolorowe i plenne. Proste w uprawie, zabójczo smaczne i szalenie wydajne - takie właśnie są te warzywa. Jeśli twój warzywnik jest nudny i nie wiesz jak łatwo i szybko podnieść go do poziomu mistrza Farmville - wypróbuj buraki liściowe już dziś. Miliony ich fanów nie mogą się mylić!

Druga twarz buraka: o buraku liściowym

Swego czasu powiedzonko "Idź do marketu, połóż głowę na wadze i wciśnij >>burak<<" robiło prawdziwą furorę w gronie moich znajomych. Ech, słodkie studenckie czasy!

Nie zastanawiałem się wtedy przesadnie dlaczego właściwie to warzywko budzi w nas taką dezaprobatę, bo przecież z białego buraka cukrowego mamy chociażby słodki cukier i melasę, a z buraka czerwonego czerwony barszcz i ćwikłę z chrzanem, mniam! Czy to źle? Czy jakikolwiek burak powinien się wstydzić tego, że jest pyszny i tak wszechstronny w wykorzystaniu? Na pewno nie.

"Idź do marketu, połóż głowę na wadze i wciśnij >>burak<<"

Well, not anymore.

Buraki liściowe - mix odmian

Oprócz odmian korzeniowych burak ma jeszcze jedną, znacznie mniej u nas popularną ale nie mniej cenną odsłonę: to burak liściowy. Zanim jednak się nim zajmę, musi paść to sakramentalne pytanie:

Botwina czy boćwina – jakie są między nimi różnice?

Tradycyjnie nazwą boćwina określa się młode liście buraka czerwonego, z których przygotowuje się np. chłodnik litewski. Najczęściej są to jednak nie same liście, ale także młode czerwone buraki, z których te liście wyrastają. Czyli innymi słowy, boćwina to bardzo młode i małe czerwone buraki wraz z liśćmi.

Botwina natomiast to coś zupełnie innego. Są to same liście wraz ze zgrubiałymi ogonkami (obojętnie czy młode czy w pełni rozwinięte) zerwane z buraka liściowego.

Tak wygląda tradycyjne przypisanie nazw „boćwina” i „botwina” do różnych form buraka, jednak językowo podobno nie jest to uzasadnione i nie będzie błędem, jeśli użyjesz tych nazw zamiennie. Ja jestem jednak zwolennikiem rozróżniania tych tradycyjnych form, bo skoro już je mamy, to dlaczego ich nie wykorzystać, zwłaszcza kiedy pozwalają zaprowadzić trochę porządku w buraczanym półświatku.

O buraku liściowym słów kilka

Plonem, jaki zbiera się z buraka liściowego są liście razem z ich kolorowymi ogonkami. Najsmaczniejsze i najcenniejsze są oczywiście same ogonki, zielona blaszka liściowa – nieco mniej. Warzywami z których wykorzystuje się podobne części są seler naciowy i rabarbar (hmm, tylko czy rabarbar na pewno jest warzywem, skoro piecze się z nim ciasta i gotuje z niego kompot?). Korzeń buraka liściowego nie nadaje się do spożycia, ponieważ jest twardy, łykowaty i po prostu niesmaczny. Pod koniec sezonu dorasta on do rozmiaru potężnej pięści i jest zabarwiony na taki sam kolor jak ogonki liściowe i aż chciało by się ugotować z niego np. żółty lub różowy czerwony barszcz, jednak szkoda zachodu, bo nie będzie on tak pyszny jak barszcz z buraka czerwonego.

Korzeń buraka liściowego - oskubany i wykopany jesienią.

Jak uprawiać i zbierać boćwinę (buraki liściowe)?

W sprzedaży dostępne są różne odmiany buraków liściowych różniące się kolorem ogonków liściowych: białe, zielone, różowe, bordowe i żółte oraz mieszanki wszystkich odmian które są chyba najfajniejsze, bo wysiewając taką mieszankę możesz na jednej grządce uzyskać wspaniały tęczowy efekt. Buraki liściowe są bardzo ozdobne i dodadzą koloru każdemu warzywnikowi od wiosny aż do późnej jesieni. Wysiej ich nasiona wprost do gruntu, jeśli pogoda na to pozwala i nie ma niebezpieczeństwa przymrozków możesz to zrobić już w drugiej połowie kwietnia. Przykrycie grządki włókniną nie tylko przyspieszy wschody, ale też zabezpieczy małe buraczki przed niewielkimi przygruntowymi przymrozkami. Duże nasiona buraków łatwo wysiać, dlatego postaraj się rozmieścić ich nasiona w miarę regularnie, minimum co 15cm. Buraki liściowe lubią słoneczne lub tylko lekko zacienione stanowiska, wtedy rosną najładniej a ich ogonki liściowe są mocno wybarwione. W czasie suszy i podczas następujących po sobie słonecznych dni pamiętaj o regularnym podlewaniu – cierpiące na brak wody buraki liściowe szybko więdną, a ich liście stają się coraz mniej smaczne. To warzywo lubi zasobne w składniki pokarmowe podłoże, na którym rośnie szybko i bujnie, jednak nie przejmuj się, jeśli w ogródku masz kiepską ziemię – uda się i tak, najwyżej nie urośnie zbyt wielkie. 

Młode buraczki prawie gotowe do zbiorów

Pierwsze zbiory liści możesz rozpocząć już po około dwóch miesiącach od wykiełkowania nasion, kiedy roślina wytworzy około 8 liści. Możesz wtedy zacząć je systematycznie podskubywać, wyrywając najdorodniejsze, najstarsze liście. Najlepiej zbierać je właśnie w ten sposób: lekko pociągnąć i wykręcić każdy liść osobno. Jeśli odetniesz liść nożykiem z korzenia niepotrzebnie będzie wyciekał burakowy sok.

Buraki liściowe po sezonie

Późną jesienią kończą się zbiory liści buraków. Jeśli chcesz, możesz jednak wykopać ich korzenie i przesadzić je do niewielkich doniczek – wystarczy posadzić je w ziemi do połowy a nawet do 1/3 wysokości korzenia. Rosnąc w gruncie zgrubiałe korzenie zwykle i tak wyrastają na kilka a nawet kilkanaście centymetrów ponad powierzchnię, tak że pod ziemią pozostaje niewielka część. Doniczki z burakami ustaw na słonecznym parapecie i porządnie podlej, a jeszcze przez kilka tygodni będziesz mógł zbierać ich liście. Nie będą już pewnie tak dorodne jak w ciągu lata, ale na pewno nie mniej smaczne.

Jak jeść buraki liściowe?

Zerwane liście umyj i odetnij ich zieloną blaszkę liściową – zostaw same kolorowe ogonki. Pokrój je w kostkę i gotuj 10-15 minut w wodzie lub na parze aż będą miękkie. Możesz je dodać do sałatek lub przyrządzić z nich pyszną zupę. Na pewno będziesz zaskoczony jej smakiem, bo buraki liściowe wcale nie smakują jak zwykłe, czerwone buraki! Przepisów na przyrządzenie tego wspaniałego warzywa jest mnóstwo, poza tym możesz zastąpić nim szpinak, kiedy nie chcesz już zostać Papajem. Podobno szpinak i bycie Papajem powoli wychodzi już z mody, a po drwaloseksualnych na topie będą burakoseksualni. Wysiej buraki liściowe w swoim warzywniku, a będziesz o krok przed nadchodzącą modą, albo machnij na to ręką i wysiej je i tak. Bo buraki liściowe są po prostu pyszne!

Nadchodzi moda na kolorowe warzywa.

Rainbow is the new black w warzywniku!