Łzy Hioba - naturalne koraliki

Pozyskiwane z natury surowce od niepamiętnych czasów były wykorzystywane do tworzenia ozdób takich jak koraliki, paciorki czy naszyjniki. Używano do tego celu kości i kłów zwierząt, muszli, cennych kamieni, bursztynu a także nasion roślin. Chociaż te ostatnie wymagają teoretycznie najmniej obróbki, ciągle trzeba było je wypolerować i nawlec na nić, a była to czynność nudna i długotrwała. Istnieje jednak roślina, której nasiona nie tylko pięknie błyszczą, ale także posiadają wewnątrz naturalny otwór. Są to nasiona trawy - łzawicy ogrodowej (Coix lacryma-jobi) czyli Łzy Hioba...

Łzy Hioba to najpopularniejsze określenie nasion łzawicy, które bywają także nazywane łzami Dawida, łzami Maryi lub łzami Chrystusa. Łzawica jest trawą osiągająca do 50 cm wysokości, blisko spokrewnioną z kukurydzą. Bywa nawet nazywana jej matką - Mother of Corn.

Jak uprawiać Łzy Hioba?

W naszym klimacie łzawicę uprawia się jako roślinę jednoroczną. Nie jest ona zupełnie bezproblemowa ponieważ zanim w ogóle wysiejemy nasiona trzeba je moczyć w wodzie przez około miesiąc. Kiedy zaczną kiełkować wysadzamy je do pojemników z ziemią a po 15 maja do gruntu. Oznacza to, że już na początku marca trzeba rozpocząć moczenie nasion. Łzawica wymaga sporo ciepła i wilgoci, pochodzi bowiem z Jawy i Celebesu a dwa tysiące lat temu trafiła do Chin gdzie rośnie na wysokościach, na których uprawa ryżu i kukurydzy nie jest już możliwa.

Do jedzenia i do ozdoby

Oprócz walorów dekoracyjnych nasiona maja także znaczenie żywieniowe jako pasza dla zwierząt i pokarm dla ludzi. W naturze zjadają je bażanty a w azjatyckich supermarketach sprzedawane są jako chińska jęczmienna kasza perłowa, chociaż łzawica wcale nie jest spokrewniona z jęczmieniem. Wysoka zawartość białek czyni te nasiona niezwykle wartościowym składnikiem zup, pieczywa i napojów. W Korei ze sproszkowanych nasion przygotowuje się yulmu cha – rodzaj gęstej herbaty (po zalaniu wrzątkiem), natomiast w Chinach łuskane nasiona gotuje się na wolnym ogniu a otrzymany płyn - yi ren jiang na końcu osładza cukrem. W obu tych państwach z nasion pędzi się także bimber a jednym z nich jest południowokoreański okroju, przygotowywany z nasion ryżu i łzawicy. W Indiach warzy się też lokalne piwo, nazywane zhu lub dzu.

Teoretyczna przydatność łzawicy ogrodowej jako rośliny ozdobnej jest właściwie nieograniczona ale w praktyce… no cóż, są setki innych gatunków traw o niebo ładniejszych, delikatniejszych i piękniej się przebarwiających jesienią. Źdźbła ze zwisającymi wiechami nasion prezentują się dość atrakcyjnie po ich dojrzeniu, ale nie aż tak spektakularnie.

Jednak Łzy Hioba znane są najbardziej nie ze swojej przydatności do spożycia, ale z wartości dekoracyjnej. Łzawica ma bowiem coś, czego nie ma żadna inna trawa – te niezwykłe nasiona. Ukazują się one w wiechowatych kwiatostanach po kilka naraz i mają kształt, kolor i wielkość dużej, skamieniałej kropli wody (łzy). Początkowo zielone w miarę dojrzewania brązowieją a później stają się niejednolicie czarne i jasnopopielate, czasem beżowe w nieregularne wzory. Z wierzchu są błyszczące, przyjemne w dotyku a w środku każde z nich ma niewielką perforację. Każde nasiono jest inne!

Prawdę mówiąc, koraliki łzawicy to nie tylko nasiona. Wewnątrz każdego koralika ukryte są także kwiaty żeńskie, z których podczas kwitnienia widoczne są wystające nitkowate znamiona słupka. Zatem wewnątrz każdego koralika ukryty jest i kwiat, i przyszłe nasiono. Kwiatostany męskie wyrastają ze środka koralika i po przekwitnięciu zasychają. Zebrane jesienią i dokładnie wysuszone koraliki trzeba oczyścić z tkwiących w środku pozostałości męskiego kwiatostanu usuwając go pęsetą  W ten sposób ułatwimy sobie nawlekanie na żyłkę lub drucik. Koraliki można także pomalować, a najlepiej będzie to zrobić lakierem do paznokci. Tradycyjnie najbardziej popularnym wyrobem z łez Hioba jest różaniec, jednak można z nich także przygotowywać wszelkiego rodzaju naturalne korale, naszyjniki, plecionki, a nawet zasłony z koralików lub grzechotki. Możliwości są nieograniczone!