Sekrety kwiatów #4: Dziwaczek Jalapa

Które z kwiatów ozdobnych, jeśli nie jednoroczne, potrafią dostarczyć tylu wrażeń ogrodnikom w trakcie jednego tylko sezonu? Siła jednorocznych tkwi głównie w szybkości z jaką z wysianych wiosną nasion możemy uzyskać kwitnącą dżunglę: wystarczy kilka miesięcy i rabaty wybuchają kolorami i zapachami, a w tym natłoku wrażeń nietrudno przeoczyć niektóre z tajemnic, jakie skrywają kwiaty. Niektóre z nich to prawdziwe dziwaki - a największym z nich wszystkich jest dziwaczek Jalapa.

Roślina - kameleon: dziwaczek Jalapa potrafi zachwycić intensywnością kolorów i zmiennymi kwiatami

Wiele gatunków roślin ozdobnych zachwyca bogactwem odmian różniących się wielkością, pokrojem, kolorem kwiatów lub liści czy porą kwitnienia. Uprawiany u nas zwykle jako roślina jednoroczna dziwaczek Jalapa (Mirabilis jalapa) na ich tle wydaje się nie mieć zbyt wiele do zaoferowania, w końcu wyróżniającą go cechą jest „jedynie” zróżnicowana barwa kwiatów. Jednak swoją główną zaletę dziwaczki potrafią manifestować ze zdumiewającą mocą: poszczególne rośliny zakwitają na biało, kremowo, cytrynowo, purpurowo, jasnofioletowo lub czerwono. Co więcej, nawet kiedy pierwsze rozwijające się kwiaty będą – przykładowo - śnieżnobiałe, nigdy nie wiadomo jakiego koloru będą następne. Może pokryją się niespodziewanie różowymi kropkami i łatkami? A może będą dwukolorowe? Mogą nawet uznać, że biel w tym sezonie jednak wyszła z mody i początkowo biało kwitnący dziwaczek w trakcie swojego wzrostu zmieni swoją kwiatową kreację na bardziej modną: żółtawą albo liliową. Chociaż pojedyncza roślina od pełni lata aż do pierwszych przymrozków obsypuje się setkami kwiatów, tak samo jak wszystkie mogą być dokładnie tej samej barwy, tak samo każdy z nich może być niepowtarzalny.

Bo z dziwaczkiem to nigdy nie wiadomo jaki jest jego plan życie, taki z niego dziwak.

Ta zwariowana karuzela kolorów serwowana przez dziwaczka wprawiła w osłupienie genetyków i wywróciła proste mendlowskie prawa dziedziczenia do góry nogami. Zbuntowane dziwaczki zarezerwowały sobie tym samym miejsce wśród organizmów modelowych, zachęcając naukowców do zgłębiania ich tajemnic. A to tylko jeden z sekretów tej rośliny!

 Każdy dziwaczek może zakwitnąć tylko na jeden kolor....

... ale na jednej roślinie mogą się też rozwinąć wielokolorowe kwiaty

Często sprzedawcy nasion dziwaczka reklamują go jako roślinę o kwiatach świecących w ciemności, jakby mało miał jeszcze zalet. Wszystkich rozczarowanych ogrodników, którzy takiego zjawiska nie zaobserwowali i są przekonani, że dali się nabić w butelkę mogę uspokoić, ponieważ rzeczywiście jest to prawda – sęk w tym, że napisana drobnym druczkiem. Dziwaczki wiodą zdecydowanie nocne życie i chociaż w słoneczne dni ich kwiaty pozostają zamknięte, to wieczorami stroją się w swoje multikolorowe kreacje i olśniewają rabaty kolorami. Olśniewają, a nawet same zdumiewająco świecą, jednak tylko w świetle ultrafioletowym. Dla nocnych owadów zapylających, które potrafią to zobaczyć, wizyta w ogrodzie z dziwaczkami musi być zatem jak wyjście na wyjątkowo szaloną noc w dyskotece. My także będziemy mogli to docenić, jeśli zabierzemy bukiet dziwaczków do miejsca wypełnionego światłem ultrafioletowym.

Niekiedy świecące wzory na kwiatach dziwaczka można dostrzec nawet w zwykłym świetle

Dziwaczki jak mało które kwiaty zadowolą zarówno ogrodnika-imprezowicza jak i ogrodnika-naukowca, odkrywając swoje tajemnice dla wszystkich żądnych wrażeń wielbicieli kwiatów. W końcu potrafią wywołać gorączkę sobotniej nocy nie tylko w laboratorium, lecz także w każdym ogrodzie!

Sekrety kwiatów są moim autorskim cyklem felietonów ukazujących się w magazynie "Mam Ogród" i przedstawiają niezwykłe tajemnice roślin, które teraz i Ty możesz poznać!